İspanyol Gribi

İspanyol gribi ya da İspanyol nezlesi, olarak bilinen salgın hastalık 1918 - 1920 yılları arasında 500 Milyondan fazla kişiye bulaşması sonucu 18 ay içinde 50 ile 100-140 milyon arası insanın (o dönemin dünya nüfusun %15'i) ölümüne sebep olarak insanlık tarihinde bilinen en büyük salgınlardan biri olarak tarihe geçmiştir.

İspanyol Gribi

1918'de, devam eden Birinci Dünya Savaşı ile birlikte önce Avrupa sonra dünyanın bir çok ülkesini saran İspanyol Gribi salgını iki yıl boyunca üç büyük dalga halinde sürdü ve 50 milyon insanın yaşamına büyük sosyal ve ekonomik yıkıma maloldu.

Söz konusu olan bu virüs, mutant bir İnfluenza A idi. 1918 virüsünün ciddi organ hasarı ve çok ağır bir hastalık yanıtına yol açan bir gen dizilimine ve hızlı replikasyon (üreme) kabiliyetine sahip olduğu bilinmektedir. Bu durum ancak, vücut korunma sistemi çok kuvvetli kişilerde, kendilerine zarar verecek bağışıklık bir yanıtını tetiklemektedir; İspanyol Gribinin bir özelliği, zayıf, yaşlı ve çocuklardan çok, sağlıklı genç erişkinleri etkilemiş olmasıdır. Birinci Dünya Savaşı'nın son aylarında tüm dünyayı etkisi altına almış, hatta kimi tarihçilere göre dört yıl süren savaşın sona ermesinde önemli bir etken olmuştur.

1918 sonbaharında başlayan bu salgında kaybedilen insan sayısı 1. Dünya savaşında kaybedilenlerden daha fazlaydı. Kasım 1918'de sona eren savaşın, virüsün dünyaya yayılma şekli üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Hatta adını bile savaş nedeniyle aldı. Aslında yaşanan grip İspanya’da başlamadı. İlk vakalar ABD askeri kamplarında görüldü. ABD’nin New Mexico eyaletinde askerler grip salgınıyla karşı karşıya kalmıştı. Birkaç ayda orduda birçok asker hastalanmış, sonbahara gelindiğinde Kansas eyaletine sirayet etmişti. İspanya diğer ülkelerden daha fazla etkilenmedi ama İspanya, çatışma sırasında tarafsız kaldığı için salgın olduğunda hastalık raporlarını rahatça bildirdi. Fransa, Birleşik Krallık, Almanya, Birleşik Devletler ve başka ülkelerdeki medya, moral bozukluğu olmaması için ülkelerdeki vakaları görmezden geldi.

Ispanyol gribi3

Grip ya da Influenza Nedir?

Grip veya Influenza, solunum sistemine saldıran bir virüstür. Bu virüs oldukça bulaşıcıdır: Enfekte olmuş bir kişi öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda, solunum damlacıkları üretilir ve havaya bulaşır ve daha sonra yakındaki herkes tarafından solunabilir.

Üzerinde virüs olan bir şeye dokunup ağzına, gözlerine veya burnuna dokunan bir kişi enfekte olabilir.

1918 grip salgını sırasında, New York sağlık komiseri, işletmelere metrolarda aşırı kalabalıklaşmayı önlemek için kademeli vardiyalarda açılıp kapanmasını emrederek grip bulaşmasını yavaşlatmaya çalıştı.

Grip salgınları her yıl meydana gelir ve hangi virüs türünün yayıldığına bağlı olarak şiddet gösterir. Grip virüsleri hızla mutasyon geçirebilir.

Ispanyol gribi4

Griple Nasıl Başa Çıkıldı?

1918 gribi başladığında, doktorlar ve bilim insanları neye neden olduğu veya nasıl tedavi edileceğinden emin değildi. Bugünün aksine, grip aşısı yapan etkili aşılar veya antiviraller yoktu. (İlk lisanslı grip aşısı 1940'larda Amerika'da ortaya çıktı. Sonraki on yılda, aşı üreticileri rutin olarak gelecekteki salgınları kontrol etmeye ve önlemeye yardımcı olacak aşılar üretebileceklerdi.)

Bazı bölgelerdeki hastaneler grip hastaları ile o kadar doluydu ki, okullar, bazı evler ve binalar geçici hastanelere dönüştürülmek zorunda kaldı. Çalışanların bazıları tıp öğrencileriydi.

Bazı topluluklardaki yetkililer karantina uyguladı, vatandaşlara maske takmalarını ve okullar, ibadethaneler ve tiyatrolar da dahil olmak üzere halka açık yerleri kapatmalarını emretti. İnsanlara el sıkışmaktan kaçınmaları ve içeride kalmaları tavsiye edildi, kütüphanelere ödünç kitap vermeyi durdurdu ve tükürmeyi yasaklayan düzenlemeler geçti.

Ispanyol gribi
Kaynakça
  1. https://tr.wikipedia.org/wiki/İspanyol_gribi
  2. https://www.toraks.org.tr/halk/News.aspx?detail=5787
  3. http://www.duzenpoliklinigi.com/saglik-bilgileri.aspx?id=13528
  4. https://www.history.com/topics/world-war-i/1918-flu-pandemic