Maydonoz

Ağustos-Eylül ayları arasında, beyaz renkli çiçekler açan, kazık köklü, iki yıllık otsu bir bitkidir. Rutubetli ve sulak toprakları sever. Gövdeleri dik, tüysüz, köseli, içi boş ve çok dallı, yaprakları saplı, parçalı ve koyu yeşil renklidir. Çiçekler şemsiye şeklinde toplanmıştır. Yaprakları tüysüz, yeşilimsi, esmer renkli, armut seklinde ve özel kokuludur. Ağırlıklı olarak tropikal bir bitkidir, büyümek için nem ve bol güneş ışığına ihtiyaç duyar. Kök formu, sadece yaklaşık 300 yıl önce ekilmeye başlanan ve ilk olarak Hamburg, Almanya'da yetiştirilen yeni bir eklentidir.

Maydanoz, Avrupa, Orta Doğu ve Amerikan mutfağında yaygın olarak kullanılmaktadır. Kıvırcık yapraklı maydanoz genellikle garnitür olarak kullanılır. Orta Avrupa, Doğu Avrupa ve Güney Avrupa ile Batı Asya'da birçok yemeğin üzerine taze yeşil doğranmış maydanoz serpilir. Düz yapraklı maydanoz benzerdir, ancak yetiştirilmesi daha kolaydır ve bazıları daha güçlü bir tada sahip olduğunu söyler.

Besin Değeri

Maydanozda bulunan besinler A, K, C ve E, tiamin, riboflavin, niasin, B6 vitamini, B12 vitamini, pantotenik asit, kolin, folat, kalsiyum, demir, magnezyum, manganez, fosfor, potasyum, çinko ve bakır. Ayrıca, miristisin, limonen, öjenol ve alfa-tüjene gibi çok iyi uçucu bileşikler kaynağıdır. Yaprakları enerji, karbonhidrat, yağ ve protein içerir.

Sağlığa Faydaları

Antioksidan

Maydanoz, luteolin, apigenin, likopen, beta-karoten ve alfa-karoten gibi birkaç flavonoid antioksidan içerir. Hücreleri, kardiyovasküler problemler, kanser, nörodejeneratif hastalıklar ve göz bozuklukları gibi birçok kronik hastalıktan sorumlu olan serbest radikal hasarından korurlar.

Sindirim Sistemi

Maydanoz, kalori bakımından düşük olan, besin açısından yoğun bir bitkidir. Metabolizmayı hızlandırır, vücuttaki fazla suyu temizler ve böbrekleri ve karaciğeri temizler. Bu da vücudun işleyişini optimum düzeyde tutar ve kilo kaybına yardımcı olur. Diyetinize maydanozu dahil etmek, enzim ve lif içeriği nedeniyle sindirimi teşvik eder. Enzimler, daha iyi besin emilimine yardımcı olur ve vücuttaki protein ve yağların sindirimini kolaylaştırır. Maydanoz ayrıca gastrointestinal sistemi temizlemeye ve genel sağlığın korunmasına yardımcı olur.

Antioksidanlar ve vitaminler açısından zengin olması sayesinde, böbrekleri doğal olarak temizlemeye de yardımcı olur. Yüzyıllar boyunca, böbrek taşı, safra kesesi taşları, mesane enfeksiyonları ve idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisine yardımcı olan bir diüretik olarak kullanılmıştır. Maydanoz, aynı zamanda asidik reflü rahatsızlığında sindirime yardımcı olduğu için doğal bir ilaç olarak da kullanılmıştır.

Şişkinlik

Beirut Amerikan Üniversitesi'nde 2002'de yapılan çalışmalara göre, maydanozun su tutma ve şişkinliği hafifletmeye yardımcı olmak için doğal bir diüretik olarak kullanılabileceğine dair güçlü kanıtlar var.

Maydanoz sindirim sağlığına fayda sağlar, çünkü böbreğin idrar üretimini uyarmaya yardımcı olur ve rahatsızlık ve hazımsızlığa yol açan karın bölgesindeki fazla suyu çeker.

Diyabeti kontrol eder

Maydanoz, kan şekeri seviyelerini düşüren ve insülin direncini azaltan myricetin adlı bir flavonoid içerir. Yapılan bir araştırmada, maydanoz verilen diyabetik sıçanların bir ay boyunca kan şekeri seviyelerinde bir düşüş gösterdiğine dair kanıtlar ortaya koymuştur.

Antikanserojen

Maydanozdaki bir flavon olan Apigenin, kanserin ilerlemesini önler ve tümör büyümesini durdurur. Yapılan bir araştırmaya göre, apigenin, kanser hücrelerinin çoğalmasına neden olan bir enzimi inhibe etti. Maydanoz, prostat, kolorektal ve kolon kanserinin önlenmesinde özellikle yararlı bulunmuştur. Hem taze, hem de kurutulmuş maydanozda, yüksek seviyelerde apigenin bulunuyor. Ayrıca, maydanoz yağı özütü, bir fenilpropan olan miristisin adı verilen bir bileşik içerir. Myristicinin laboratuar fareleri üzerindeki etkilerine ilişkin bir ön araştırma, vücutta serbest radikalleri etkilediği için karsinojenik özelliklere sahip olduğunu ortaya koymuştur.

Bağışıklık

Maydanozda bulunan vitaminler, mineraller ve antioksidanlar, bağışıklığı güçlendirmek ve ateşi tedavi etmek için faydalıdır. C vitamini, A, K, folat ve niasin gibi vitaminler, her biri bağışıklık sisteminin farklı yönleri üzerinde hareket eder. A vitamini, lenfositler veya beyaz kan hücrelerine doğrudan etki ederek etkilerini arttırır. İçerdiği klorofil, anti-bakteriyel ve anti-fungal özelliklere de sahiptir.

Beyin Sağlığı

Maydanozda güçlü bir flavon olan Apigenin, nöron oluşumunu artırarak hafıza ve öğrenme gibi beyin fonksiyonlarını geliştirir. Bu bitki bileşiği şizofreni, depresyon, Alzheimer ve Parkinson hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıkları tedavi etme kabiliyeti açısından da araştırılmaktadır. Bitkisel özütün, bilişsel performansı artırmanın yanı sıra uyanıklığı ve hafızayı arttırdığı bilinmektedir.

Anemi

Maydanozdaki yüksek demir konsantrasyonu demir eksikliğinden kaynaklanan aneminin tedavisine yardımcı olur. Bitkideki C vitamini demirin daha iyi emilmesine yardımcı olur. Demir takviyeleri almakta güçlük çeken insanlar genellikle maydanoz suyu veya çaylarını kullanmayı tercih ederler.

Kalp Sağlığı

Maydanozda, oksidatif stresi azaltabilen ve böylece kardiyovasküler sağlığı artıran flavone antioksidanlardan bol miktarda bulunur. Bu bitki, aynı zamanda, arter duvarlarının kalınlaşmasını önleyen yüksek seviyelerde B vitamini ve folik asit içerir. Ayrıca, maydanozdaki potasyum kan basıncını düşürür, bu da kalp hastalıkları ve felçlerin önlenmesine yardımcı olur.